ҚАЗАҚСТАН ҚОҒАМЫНДАҒЫ ӘБУ ХАНИФАНЫҢ РӨЛІ
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н.Ә.Назарбаев көптеген стратегиялық құжаттарда және әртүрлі деңгейдегі форумдарда сөйлеген сөздерінде ханафи мазхабының мәнін қазақстандық қоғамның бірігуі мен дінаралық бірлігіне ықпал ететін либералды, ашық исламдық диалог стратегиясы ретінде анықтайды. Қазақстанның көпмәдениетті кеңістігінде қазақ халқының рухани дәстүрін исламның этикалық басқаруымен үйлестіре отырып, жан-жақты диалогтық саясатты дамытуға исламдағы ханафилік бағыты себеп болған. 2013 жылдың ақпан айында Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының өкілдерімен кездесуінде Елбасы мемлекет халқымыздың рухани өміріндегі ханафи мазхабының орны мен рөлін мойындайтынын атап өтті.
ИЫҰ Сыртқы істер министрлері кеңесінің 38-сессиясында Қазақстан Республикасының Президенті Қазақстан үшін дәстүрлі Ислам дінні, оның ішінде Сүнниттік бағыттың Ханафилік мазхабты ұстану қажеттігін атап өтті. Сондай-ақ, соқыр фанатизм бейбітшілікті сүйетін халқымыздың психологиясы мен менталитетіне мүлдем жат болғанын айтады.
Ғасырлар бойы ханафилік мазхаб Қазақстан қоғамында маңызды біріктіруші рөл атқарады. Қазақстан жерінде буддизм, христиандық, ислам, конфуциандық және т.б. түрлі рухани ілімдер бейбіт өмір сүріп, олардың арасында дінаралық қақтығыстар ешқашан орын алмаған. Бұл жағдай толерантты мәдени және діни сананы қалыптастырған ханафи мазхабының ерекшелігі деп атауға болады.
Қазақстан Республикасының Президенті «Қазақстан-2050» Стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Жолдауында ханафи мазхабының діни және мәдени төзімділігінің қазіргі қазақстандық қоғам үшін де исламофобияға қарсы тұрудағы ерекше маңыздылығын атап көрсетті.
Ханафи мазхабының идеологиялық ілім ретінде зерттелуі қазіргі ислам тақырыбы деп аталатын бірнеше мәселелермен байланысты:
1. Саяси ислам ықпалының күшеюі;
2. Діни экстремизмнің, ислам радикализмінің өсуі;
3. Мұсылман емес әлем елдерінде исламофобияның күшеюі;
4. Дін мен мемлекет арасындағы қарым-қатынаста, өмірдің діни және зайырлы үлгілерінде диалогтық консенсусты іздеу;
5. Исламның зайырлы қоғамдағы өзгеріске ұшырауы;
6. Зайырлы қоғамдағы мұсылман болмысының күрделі мәселеге айналуы.
Қазақстанда радикалды діни ағымдарды қолдаушылардың пайда болуы мен олардың белсенді болуларына байланысты оқиғалар мемлекет пен қоғам алдында күрделі сұрақтарды туындатты. Бұл жағдайлардың одан әрі күрт нашарлауына жол бермеу үшін осы сұрақтарға жауап беруіміз қажет. Сұрақтың анық айтылған дүниетанымдық сипаты бар. Бұл мемлекеттік саясатты анықтау, исламға қатысты оның стратегиясы қазақ қоғамының көпшілігінің мүддесіне тікелей қатысты.
2000-жылдардың басында елімізде болған бірқатар лаңкестік әрекеттер мемлекет пен қоғам алдында күтпеген жерден күрделі мәселелер туғызды. Еліміз ұстанған зайырлы саясатының арқасында толеранттылықтың шеңберінде дер кезінде шешімдер қабылдап үлгерді. Орта мектептерде дінтану пәнінің енгізілуі, жер-жерлерде ақпараттық түсіндіру топтарының (АТТ) құрылуы тек дін адамдарын ғана емес, сонымен қатар мемлекет тұрғындарын да қуантты.
ҚМДБ мұсылмандардың бір жолда болуын, бөлінбеуін, бір ұстанымда болуын насихаттауда. Мұсылмандардың арасында жік-жікке бөлінбей, дәстүр атты әрбір адамның ұлттық құндылығын құрметтеп ұлықтаған, үкім беруде негізге алған Әбу Ханифаның түркілік, оның ішінде қазақилық дүниетанымында алар орны зор.
Асанов Ахан Рахметуллаұлы
Алмалы ауданы
"Төле би" мешітінің наиб имамы
Жарияланған мақалалар мен шет елдік сайттардан алынған аудармалардың авторлық құқығы Azan.kz сайтына тиесілі.
 Предыдущий |
Следующий |
| ДІНДАРЛЫҚ ПЕН ДІНШІІЛДІКТІҢ АРАҚАТЫНАСЫ | ТАРИХИ ЖАҢҒЫРУ - ДӘСТҮРЛІ ИСЛАМ |
Қызықты тақырыптар
Намаз уақыттары 
