ДЕСТРУКТИВТІ ДІНИ ИДЕЯЛАРДЫҢ ЫҚПАЛЫНАН ҚАЛАЙ ҚОРҒАНУҒА БОЛАДЫ?
Өкінішке орай, соңғы кездері қоғамымызда «өз ұйымдарына тартушылар белсенділік танытып, экстремистік және террористік ұйымдардың қатарына азаматтарымызды көбірек тарту мәселесі басты мақсаттарына айналды. Діни мәтіндерді, құндылықтарды өз мақсаттарына пайдалана отырып, олар ең алдымен адамның санасын өңдеп, өз қатарларына қосады. Себебі, өздері үшін дұрыс болып есептелетін діни идеяларын таңып, теократиялық басқару нысанын орнату үшін мемлекеттік төңкеріс жасауға дейін бәрін жасауға дайын екендігін өз тәжірибемізден көрудеміз. Адамдардың көпшілігі өмірде бөтен көзқарасты соқыр түрде қабылдап, мүшесі болуда, өйткені біздің қоғамда әлі де жат псевдо діни ықпалға қарсы қалыптаспаған иммунитет бар.
Діни экстремизмге қарсы күрестің басталуымен күнделікті сөздік қорымызда «деструктивтілік» ұғымы пайда болды. Мемлекет адамның сана-сезімін жоюға бағытталған діни ағымдарға «деструктивті діни ағымдар» деп нақты анықтама береді, ал мемлекеттің барлық билігі көпшілік қате ойлайтындай дінмен күресуге емес, «деструктивті діни ағымдар» деп аталатындармен күресуге бағытталған.
Деструктивті діни идеялар жеке адамға аса жойқын түрде кері әсер етумен қатар сәйкесінше қоғам қызметінің барлық деңгейіне де өз зиян тигізеді.
Психологтар мақсатты діни топтарды тартуға бейім азаматтардың үш санатын бөледі: жастар, ауыр экономикалық және психологиялық күйзеліс жағдайында тұратын еңбек мигранттары және жазасын өтеушілер.
Өз жұмыс тәжірибемізге сүйене отырып деструктивті діни ағымдардың негізгі белгілеріне мыналарды жатқызуға болады:
- Олардың тобында осы уақытқа дейін ақиқатқа жетуде ізденісте болдым деген адам болады. Олармен алғашқы кездесудің өзі сіз үшін жаңа нәрселер мен жаңа көзқарастарды ашады, кез келген мәселенің жауабын беріп түсіндіруге тырысады. Тығыз физикалық және психологиялық жақындықты ұстайды;
- Рационалды ойлау, ақыл, дәстүрлі ғылым теріске шығарылады;
- Ағым өкілдерінен тыс өмір сүріп жатырған адамдардың айтқан сыны мен түзетулері олардың (діни ағымдардың) дұрыстығының дәлелі болып саналады;
- Олар өзін қоршаған ортадан шектейді (киім-кешек, тамақ, тіл, тұлғааралық қарым-қатынас және т.б.);
- Ағым өкілдері сіздің «ескі қарым-қатынасыңызды» үзуіңізді қалайды, өйткені олар сіздің дамуыңызға кедергі келтіреді деп сендіреді, олар ең алдымен туыстарынан, ата-аналарынан құтылуға тырысады, өйткені олар ықпал етуші ең жақын адамдары;
Деструктивті діни ағымдар өз қатарларын толықтыру үшін жалған атпен үйірмелер мен арнайы курстар (тіл, білімін жетілдіру, өнер саласы) ұйымдастыру арқылы өз мақсаттарын еркін жүзеге асыруға тырысады. Екіншіден, олар үшін ең қолжетімдісі – балалар үйлері. Түрлі қайырымдылық акцияларының, қорлардың атын жамылып, бейкүнә балалардың санасына ықпал етуге тырысады. Нәтижесінде олар деструктивті культтің жиналыстарына қатысу үшін интернатты тастап кетеді, бұл бала ешқашан болмаған сол діни ағым өкілдерінің «отбасы мүшесіне» айналады. Бұндай балалардың мүддесін ағым өкілдері жан-тәнімен қорғауға дайын. Үшіншіден, жазасын өтеу орындары қылмыскерлерді өз мүшелеріне қосудың ең оңай жолына айналды. Кейбір радикалдар миссионерлік қызметін кеңейту үшін әдейі қысқа мерзімге түрмеге түседі. Төртіншіден, әлеуметтік желілер мен интернет-ресурстар қоғамдық сананы манипуляциялаудың ең тиімді құралына айналды. Бүгінде интернет ресурстарында азаматтарды деструктивті діни ағымдарға тарту белсенді жүргізілуде. Бұл әдісті тікелей байланыссыз өз ұйымдарына тартушылар деп те атайды, өйткені бүкіл процесс виртуалды ортада өтеді, ол қарапайым адам мен ұйым өкілі арасындағы тікелей және визуалды байланысты болдырмайды. Әсіресе мыңдаған жалған діни топтар жұмыс істейтін желілерде уағызшылар белсенді. Олардың мақсатты аудиториясы – радикалды идеологиядан қорғалмаған жастар болып табылады.
Сондықтан интернет кеңістігінде және жалпы бос уақыт өткізу кезінде мұқият болыңыз, деструктивті ағымдардың әсерінен адамның психикалық жағдайы зардап шегіп, тіпті материалдық зиян да келтірілуі мүмкін екендігін ескеріңіз.
Біз қоғамымыздың мүшесі болып табылатын әрбір азаматты деструктивті діни ағымның ықпалынан сақтай отырып, ұлттық құндылықтарымызды, ұлттық мәдениетімізді, салт-дәстүрімізді сақтауымыз керек. Өйткені рухани және діни құндылықтар еліміздің өркендеуіне, барлық саланың дамуына қолайлы жағдай туғызуға ықпал етуі тиіс.
Жоғарыда көрсетілген ақпараттар негізінде деструктивті діни идеяларға қарсы күресте еліміздің әрбір азаматы белсенділік таныта отырып, жұмыла күресу бірізділік пен тыныштықты сақтауда өте маңызды екендігін ескеруіміз қажет.
Алматы қаласы Дін істері жөніндегі
басқармасының жанындағы
«Кеңес беру және оңалту»
орталығының маманы
Калиев Н.
Жарияланған мақалалар мен шет елдік сайттардан алынған аудармалардың авторлық құқығы Azan.kz сайтына тиесілі.
 Предыдущий |
Следующий |
| ҚЫРЫҚ ҚАСИЕТІ БАР ДҰҒА | ХАДИС ФАҚИҺ ҒАЛЫМНАН БАСҚАНЫ АДАСТЫРАДЫ |
Қызықты тақырыптар
Намаз уақыттары 
