Еркінбек ШОҚАЙ: Барша ораза ұстаушыларды ел амандығы үшін дұға етуге шақырамын
Алматы
Алматы Астана Шымкент Актогайский район Алтынсарин ауданы Алға Амангельдинский район Арал Арыс қаласы Арқалық Атасу ауылы Атбасар Атырау Аягөз Ақсай Ақсу Ақтау Ақтөбе Аққулы ауданы Байғанин ауданы Байқоныр Балқаш Баянауыл ауданы Бейнеу Бәйдібек ауданы Денис ауданы Екібастұз Ембі Ертіс ауданы Еңбекшіқазақ Жітіқара ауданы Жалағаш кенті Жангелді ауданы Жаркент Жаңатас Жаңақорған кенті Жаңаөзен Жаңқала Жезді кенті Жезқазған Жетісай Жосалы Жосалы кенті Жәйрем Жәнібек Зайсан Индер Исатай ауданы Келес ауданы Кентау Курчатов Көкпекті ауданы Көкшетау Ленгер Лисаков Май ауданы Майқайын кенті Маханбет ауданы Мақат Маңғыстау (ауыл) Меңдіқара ауданы Миялы Мойынқұм ауылы Мырзакент кенті Мәртөк ауданы Науырзым ауданы Ойыл ауданы Ордабасы ауданы Отырар ауданы Павлодар Петропавл Риддер Рудный Сайрам ауданы Сайқын Сарыағаш Сарыкөл ауданы Сарыөзек Сауран ауданы Семей Созақ ауданы Солнечный Степногорск Сырым ауданы Сәтпаев Тайынша Талдықорған Талғар Тараз Таран ауданы Текелі қаласы Теміртау Тереңкөл ауданы Тереңөзек кенті Теңіз кен орны Түлкібас кенті Түркістан Орал Федеров ауданы Форт-Шевченко Хромтау Целиноград ауданы Чапаев Шал ақын ауданы Шалқар Шамалған ауылы Шарбақты ауданы Шардара Шетпе Шиелі кенті Шу Шұбарқұдық Ырғыз ауданы Қазығұрт Қамысты ауданы Қандыағаш Қарабалық ауданы Қаражал Қарасу ауданы Қаратау Қарағанды Қарғалы Қаскелең Қобда ауданы Қонаев Қордай Қостанай Қосшы Қызылорда Құлсары Құрманғазы ауданы Құрық Үржар ауданы Үшарал Ұзынағаш Ұзынкөл ауданы Әйтеке би ауданы Әйтеке би кенті Әулиекөл ауданы Өскемен
Күн 06:41
Алматы
Алматы Астана Шымкент Актогайский район Алтынсарин ауданы Алға Амангельдинский район Арал Арыс қаласы Арқалық Атасу ауылы Атбасар Атырау Аягөз Ақсай Ақсу Ақтау Ақтөбе Аққулы ауданы Байғанин ауданы Байқоныр Балқаш Баянауыл ауданы Бейнеу Бәйдібек ауданы Денис ауданы Екібастұз Ембі Ертіс ауданы Еңбекшіқазақ Жітіқара ауданы Жалағаш кенті Жангелді ауданы Жаркент Жаңатас Жаңақорған кенті Жаңаөзен Жаңқала Жезді кенті Жезқазған Жетісай Жосалы Жосалы кенті Жәйрем Жәнібек Зайсан Индер Исатай ауданы Келес ауданы Кентау Курчатов Көкпекті ауданы Көкшетау Ленгер Лисаков Май ауданы Майқайын кенті Маханбет ауданы Мақат Маңғыстау (ауыл) Меңдіқара ауданы Миялы Мойынқұм ауылы Мырзакент кенті Мәртөк ауданы Науырзым ауданы Ойыл ауданы Ордабасы ауданы Отырар ауданы Павлодар Петропавл Риддер Рудный Сайрам ауданы Сайқын Сарыағаш Сарыкөл ауданы Сарыөзек Сауран ауданы Семей Созақ ауданы Солнечный Степногорск Сырым ауданы Сәтпаев Тайынша Талдықорған Талғар Тараз Таран ауданы Текелі қаласы Теміртау Тереңкөл ауданы Тереңөзек кенті Теңіз кен орны Түлкібас кенті Түркістан Орал Федеров ауданы Форт-Шевченко Хромтау Целиноград ауданы Чапаев Шал ақын ауданы Шалқар Шамалған ауылы Шарбақты ауданы Шардара Шетпе Шиелі кенті Шу Шұбарқұдық Ырғыз ауданы Қазығұрт Қамысты ауданы Қандыағаш Қарабалық ауданы Қаражал Қарасу ауданы Қаратау Қарағанды Қарғалы Қаскелең Қобда ауданы Қонаев Қордай Қостанай Қосшы Қызылорда Құлсары Құрманғазы ауданы Құрық Үржар ауданы Үшарал Ұзынағаш Ұзынкөл ауданы Әйтеке би ауданы Әйтеке би кенті Әулиекөл ауданы Өскемен
Алматы
ықшамдау
Таң Күн Бесін Аср Ақшам Құптан
05:22 06:41 11:40 14:50 16:32 17:51
ықшамдау
Күнтізбе
Хижри
11 Джумада-авваль 1446
Миләди
14 қараша 2024

Мақалалар

Еркінбек ШОҚАЙ: Барша ораза ұстаушыларды ел амандығы үшін дұға етуге шақырамын

| A | +

Коронавирус пандемиясы деп жүргенде жер бетіндегі мұсылман қауымы үшін айлардың төресі болып саналатын қасиетті Рамазан да келіп жетті. Биылғы оразаның бір ерекшелігі – карантинде өтетіндігі болып тұр. Осы айда оқылатын тарауық намазы мен ауызашар да тек үйде, әркімнің өз шаңырағында ғана орындалатын болды. Осы тұста біз Алматы қаласының бас имамы Еркінбек ШОҚАЙМЕН шағын сұхбат жазған едік.

 

– Еркінбек мырза, бүкіл әлем болып күресіп жатқан пандемия жайлы қазір түрлі әңгіме көп. Мұндай індет бұған дейін адамзат баласының тарихында болып тұрған. Сол тұрғыдан алғанда коронавирус жалпы адамзатқа жіберілген ескерту десек қисынға келе ме?

 

– Әр адамның өмірінде өмір мен өлім, мәңгілік пен фәни, ақиқат пен жалған, Құдай мен ақырет туралы ойланатын сәттері болады. Қазір адамдардың өте жақсы дамыған заманауи техникалық, технологиялық мүмкіндіктері бар: ғарышқа зымырандар ұшып жатыр, жерсеріктік байланыс, интернет, дамыған экономика, білім беру, медицина және тағысын тағы. Адамзат тарихында дәл қазіргі жеткен жетістік бұған дейін болған емес. Бірақ бір таңғалатыны, аяқ астынан болмашы ғана көзге көрінбейтін вирус барлығын тоқтатып, бүкіл әлемді жайлап, бәрін бір сәтте үйіне қамады, үрей мен қорқыныш тудырып, адамдардың өмірін жалмады. Сондықтан да Құдайды ұмытпай, тек қана Құдайға сыйынып, Оған құлшылық етуіміз керек. Тіпті, мешіттер жұмысын тоқтатып, жамағатпен бірге намаз оқи алмайтын жағдайда отырмыз. Осының барлығын Алладан келген ескерту деп түсініп, дұғада болғанымыз жөн.
Өкінішке қарай, біздің заманымызда құпталмаған әрекеттер көбеюде. Парақорлық, ұрлық тағы да басқа қылмыстар белең алуда. Пайғамбарымыз Мұхаммед (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) парақорлықты, кез келген формадағы пайызға берілген ақшаны (беруші ғана емес, алушы да жауап береді) құптамайды. Сонымен қатар, әлемде зинақорлық көптеп орын алуда. Ол – Исламда құпталмайтын, тыйым салынған өте үлкен ауыр күнә. Тіпті, Исламның ғана емес, адамның табиғатына қайшы біржынысты некеге де кейбір елдерде заңды түрде жол берілді. Бұл енді шектен шығу.

 

Алла Тағала сынақ жіберу арқылы адамзатқа ақиқат құндылықтарын естеріне салады. Ол бізді жақсы көргендіктен, қылмыстардан, күнәлардан тыйылып, тура жолмен жүргенімізді қалайды. Біздің ойымыз да, сөзіміз де, жүрегіміз де, жанымыз да, арымыз да, тілек-ниетіміз де таза болуы керек.

 

– Ар, ниет-тілектің тазалығы дегеннен шығады. Карантин басталғалы алыпсатарлықпен қомақты ақша тауып қалғысы келгендер жайлы жаңалықтардан оқып, көріп отырмыз. Мұндай әрекетке шариғат не дейді?

 

– Дәріханада 20-30 теңге тұратын бетперделерді 200-300 теңгеден сатып жатқанын мен де естідім. Бір қуантатыны, қазір оларға үкімет тұрақты баға бекітіп қойды.
Исламда апат, елдің басына күн туған қиыншылық кездерде тауардың бағасын өсіруге рұқсат етпейді. Дінімізде бұлай ақша табуға түбегейлі тайым салынған және де ол – қылмыс. Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) қиын кезеңде елге қажетті тауардың бәрін өзіне алып алып, өзінің жеке басының пайдасы үшін қымбатқа сатқан монополист жазаланады деп айтқан.
Біз өмірде жиі куә болатын жағдайдың бірі, ауылдықтар сүт, қаймақ, май, құрт деген сияқты сүт өнімдерін базарға әкелген бойда оны алыпсатарлар арзан бағаға алып, екі-үш есеге қымбатқа сатып жатады. Осындай жолмен байып кетуді ойлайды. Бұл да шариғатта тыйым салынған. Себебі, алыпсатардың бұл өнімдерді өндіруде ешқандай да үлесі жоқ. Екіншіден, шаруа адамының еңбегін жоққа шығарып, оның өнімі құнсыз болып, тек алыпсатарға ғана табыс әкеледі.
Сондықтан қазіргі пандемия – бір-бірімізге қолдау білдіріп, көмектесіп, әрдайым ауызбіршілікте болатын сынақ кезеңі. Қазір бір-бірімізді тонап, бір-бірімізге зиянымыз тимеуі керек. Оның орнына игі істер жасасақ, бізге де игілік боп қайтар еді. Игі іс – мейірім, садақа, ал садақа барлық жамандықты қайтарады.

 

Кез келген ізгі іс – мейірім. Адамға деген жылы қарым-қатынасың – мейірім, жымиғаның – мейірім. Жақсы сөз, ізгі тілек, қамқорлық, шынайы аяушылық білдіру, көмек қолын созуға асығу – бәрі де мейірім, садақа, игі іс.
Мейірімнің барлық жамандық атаулыдан бізді қорғап тұратын, тіпті емдей алатын күші бар. Ол біздің – капиталымыз.

 

– Соңғы жылдары қалада ауыз бекітушілер саны артқанын көріп жүрміз. Дегенмен, діннің өзі оразадан босатқан адамдар бар. Олар кімдер екенін айтып өтсеңіз.

 

– Дінімізде жолаушыға еліне жеткенше, науқасқа сырқатынан жазылғанша, жүкті немесе емізулі баласы бар әйелге босанып және баласын омыраудан ажыратқанша ораза ұстамау рұқсат етілген. Сол секілді карантин уақытында жұқпалы дертке шалдыққан адам ораза тұтса әлсіреп, иммунитеті төмендеп, жұқпалы дерті асқыну қаупі байқалатын болса, оған уақытша ауыз бекітпеуге болады. Бірақ олар кейіннен тұтпаған оразасының қазасын өтеуі тиіс. Балиғат жасына жетпеген балаларға ораза міндетті емес. Сонымен бірге, ораза ұстауға шамасы келмейтін денсаулығы нашар қарт кісілерге, созылмалы ауруға душар болғандар да оразаны ұстамауына рұқсат. Қандай жағдайда болса да, мұндай кісілер сенімді дәрігерге жүгініп, ораза ұстауға байланысты кеңес алғаны дұрыс. Сосын ғана оразаны ұстау немесе ұстамауға қатысты шешім қабылдаса жөн болады. Алайда олар оразаның ақысын өтеуі үшін 30 күн бойы бір міскінді тамақтаныруы немесе сол көлемдегі ақшасын беруі керек. Бұл өтемді исламда «фидия» деп атайды.

 

Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы биылғы жылға кісінің бір күндік тағамының ең төменгі бағасын шығара отырып фидия мөлшерін 1700 теңге деп бекітті.

 

Осыны отызға көбейтіп төлесе оразасының ақысы өтелген болады.

 

– Қаладағы мешіттерде Рамазан айы бойы тегін ауызашар ұйымдастырылып, мұқтаж жандар үшін бір ай тегін дастархан жайылатын. Бірақ биыл мұндай шараның бәріне тиым салынды. Алматы кәсіпкерлері де жылда мешітке ақша аударып, ауызашар беріп жататын. Карантинге байланысты осы шаралар қалай өткізілетін болды?

 

– Алла елшісі «кімде кім ораза ұстаған кісіге ауыз аштырар болса, ораза ұстағандай сауап алады. Бірақ ораза ұстағанның сауабы кемімейді» деген. Ауызашар дастарханын жаю ол біздің дініміз, біздің дәстүріміз, ғасырлар бойы жалғасып келе жатқан дәстүрлі дастарханымыз. Осы дәстүрді біз осы карантинге дейін жыл сайын мешіттердің жанында, мейрамханалар мен үйде ұйымдастыратынбыз. Бірақ биылғы жылғы карантиндік талаптар бұлардың біреуіне де мүмкіндік бермей отыр. Сондықтан біз қазір ауыз бекітуге ниет еткен барша адамға ауызашар тек үйде жасауға кеңес береміз. Алайда сауаптан құр қалғысы келмеген қайырымды жандар бізде өте көп. Солардың ниетін біз карантиндік талаптың шеңберінде арнайы мейрамханаларға тапсырыс беру арқылы үйлеріне жеткізіп беру қызметіне жүгіне отырып, ұйымдастырсақ деген ниетіміз бар.

 

– Ораза ұстаушылардың тілегі қабыл болады дейді. Ауыз бекітуге ниет етіп отырған барша қазақ баласына қандай тілек айтасыз?

 

– Алла Тағала Құранның «Бақара» сүресінде: «Рамазан – адамдарға тура жол нұсқаушы, ақ пен қараны айырушы, бекем тұтынатын дәлел ретінде Құран түсіріле бастаған ай…» дейді. Бұл айда шынайы ниетпен күндіз ораза тұтып, түнді құлшылықпен, Құран оқумен өткізуіміз керек. Ораза деген үлкен сабыр мен тағылым мектебі. Осы бір айлық мүмкіндікті пайдаланып, әрбір адам өзінің бойын тіктеп, жан-дүниесін сабыр, жұмсақтық, имандылық, қайырымдылық, ізгілік сынды жақсы қасиеттерге баулып, тәрбиелегені жөн. Сонымен қатар, еліміздегі барша ораза ұстаушыларды ел басына келген сынақтан аман-есен өтуді, ел іргесінің бүтіндігі мен жұртымыздың тыныштығын, халқымыздың амандығын Жаратушыдан тілеп, дұға етуге шақырамын.

 

– Сұхбатыңызға рахмет!

 

 Сұхбаттасқан – Әсел ДАҒЖАН

almaty-akshamy.kz/

Предыдущий Следующий
Оразадағы ықылас Сәресі мен ауызашар дұғасы (ФОТО, ВИДЕО)

Оқырмандардың пікірі (0)

Қызықты тақырыптар

Қоғам Карантин кезінде ораза ұстауға бола ма және оның ерекшеліктері қандай?
Коронавирус жайлап тұрғанда ораза ұстауға рұқсат па, карантин уақытында ауызашар беруге бола ма, қандай мәселелерді ескерген жөн? Осы орайда Stan.kz ақпарат агенттігінің тілшісі Алматы қаласының бас имамы Еркінбек Шоқаймен байланысып, биылғы Рамазан айындағы ораза ұстау тәртібі туралы сауалдарды қой...
Қоғам Ғылымбек Мәжиев: «Жaқcы имaм – мұcылмaн үмме­тiнiң ұcтaзы»
Хaлқымыздың caн ғacырдaн берi рухaни құндылығы caнaлып келген Иcлaм дiнiн нacихaттaудa имaмдaрдың еңбегi oрacaн. Ocы oрaйдa, Қaзaқcтaн Мұcылмaндaры дiни бacқaрмacының Aппaрaт бacшыcы, PhD дoктoрaнт Ғылымбек Жәдiгерұлы Мәжиевпен cұхбaттacқaн едiк.  ...
Қоғам Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың мәлімдемесі
Құрметті отандастар! Қазір бүкіл әлем бұрын-соңды болмаған күрделі жағдаймен бетпе-бет келіп отыр. Коронавирус індеті дүние жүзін жайлап барады.
Қоғам COVID-19: шыққан пәтуаларға шолу
Әлемді шарпыған коронавирусты пандемия деп жариялап, дабыл қаққан соң бірқатар мұсылман елінде жамағат намаздарына қатысты арнайы пәтуалар шықты. Аталған індет кісі көп шоғырланатын орындарда тез тарайтыны ескеріліп, жұма және бес уақыт намазды мешітте жамағатпен оқу уақытша тоқтатылды....
Ислам күнтізбесі Бас имам алматылықтарды наурыз мерекесімен құттықтады
Құрметті алматылықтар, қадірлі бауырлар! Баршаңызды еліміз бен мұқым түркі жұртының сан ғасырлар бойы тойлатып келген, тоңның жібіп, жердің бусанып, күзде кеткен жыл құсымен жадыраған көктемде қайта оралған, күн мен түннің теңеліп, адамдар мен төрт түліктің қыстан аман шыққанына Тәңір Тағалаға шүкір...
Қоғам ӘЗ-НАУРЫЗ – діни емес, ұлттық мереке
Тәуелсіздік алған күннен бастап еліміздің рухани құндылығы, салт-дәстүрі, діні мен тілі қайта жаңғыру мүмкіндігіне ие болды. Соның ішінде жыл басы, күн мен түннің теңелген күні, жаңару мен жасарудың, береке-бірліктің мейрамы, мұсылман қазақ ұлтының рухани құндылыққа толы қастерлі мерекесі – әз-Науры...
ықшамдау
Күнтізбе
Хижри
11 Джумада-авваль 1446
Миләди
14 қараша 2024
Намаз уақыттары
қазір

Күн 06:41

Бесінге дейін 02:47

20 урок: О дополнительных молитвах

Ас-саляму алейкум, кажется тут опечатка "2 ракаата сунны послеобеденной молитвы (аср)".

nargiz
25 қаң. 2024

Вопрос устазу: выпуск 23

в крабовых палочках есть нехаляльный краситель. В сыре есть сычужный фермент, который делается из к

sholpan.m.a69
24 қаң. 2024

Таклиф или хукм

Ас-саляму алейкум, в некоторых источниках Сунна гайр муаккада и Мустахаб объединяют в один пункт,

nargiz
17 қаң. 2024

Задайте вопрос устазам

Ва алейкум ассалам ва рахматуллахи ва баракатуху. Это все равно будут проценты.

Администратор Azankz
6 қаң. 2024

ДУМК сделало заявление относительно лиц, отрицающих пятикратный намаз

Данный вопрос требует экспертной оценки. На наш взгляд это не противоречит статьям Конституции о сво

Администратор Azankz
29 жел. 2023
Created with Sketch. {{!-- --}} {{!-- --}} {{!-- --}} Created with Sketch. Asset 1mdpi