ҚАДІР КЕШІНІҢ ҚАСИЕТІ
Рамазан айы Аллаға құлшылық айы. Барша мұсылманға екі дүниенің жақсылығына жету үшін берілген керемет ай. Алланың құлы кемелдікке жетудегі әрекетінің берекесін табатын ай. Күндізі ораза тұтуы, түні намаз бен Құран оқитын ай. Уайым жегенге жұбаныш табатын ай. Алладан жәрдем тілегенге, мол жақсылық келетін ай. Мың айлардан артық болған - Қадір түні айы.
Қадір түні деп аталуының өзі айтып тұрғандай қадірлі де, шарапатты түн. Алланы мадақтап, ұлықтығын мойындап, тек сол Алладан жәрдем тілеп, пана табатын түн. Адамзаттың тарихында қайталанбайтын оқиға, Алланың сөзі - Құранның түскен түні. Адамзатқа жақсы мен жаманды ажырату үшін түскен Алланың сөзі.
تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَىٰ عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا
«Бүкіл әлемге бір ескертуші болу үшін құлына (жақсы-жаманды айыратын) Құранды түсірген Алла өте жоғары». Фұрқан сүресі-1аят.
Қадір түні Құран түскені жайлы Құран Кәрімде үш жерде баяндалады. Біріншісі: Дұхан сүресі 2,3 аяттарында былай айтылған:
وَالْكِتَابِ الْمُبِينِِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُّبَارَكَةٍ ۚ إِنَّا كُنَّا مُنذِرِينَ
«Ашық баян етуші Құранға серт. Шын мәнінде оны құтты бір түнде түсірдік. Расында Біз ескертушіміз». Дұхан сүресі-2,3 аят.
Екіншісі:
شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَىٰ وَالْفُرْقَانِ
«Рамазан айы сондай бір ай, ол айда адам баласына тура жол және (ақ пен қараны) ажырататын дәлел түрінде Құран түсірілді». Бақара сүресі-185 аят.
Үшіншісі:
إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْر
«Негізінде Құранды қадір түнінде түсірдік». Қадір сүресі-1 аят.
Осы келтірілген үш аятан қасиетті Құран қадір түні түсірілгенін білеміз. Бұл түні әлемге Алланың рахметі түскен түн. Барлық дұғалардың қабыл болатын түні. Жер бетіне тыныштық пен бейбітшілік орнайтын түн.
Қадір түні жайлы Құранда Қадір сүресінде баяндалған:
(1) إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْر
«Негізінде Құранды қадір түнінде түсірдік». Жалпы Құран Кәрім жиырма үш жылда себепкер болған оқиғаларына байланысты бөлініп түскен, бірақ Рамазан айының Қадір түнінде Ләуху Махфуздан осы дүние аспанына түсірілген, бұл жайында сахаба Ибн Аббас (р.а) айтып кеткен. Имам әл-Қуртуби мен Ибн Касирдің мухтасарында келтірілген.
(2) وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْر
« (Мұхаммед с.ғс) Қадір түнінің не екенің білесің бе?».
(3) لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ
«Қадір түні мың айдан да қайырлы». Яғни бұл түнде істелген барлық құлшылықтар мен салиқалы амалдардың сауабы еселенеді. Алланың Елшісі (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) бұрын бір кісінің мың ай бойы қару алып жиһад еткенін естиді. Сонда Алла Елшісі (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) Алладан өзінің үмметінің өмірі қысқа, бұндай сауапқа қол жеткізе алмайтынын айтып, үмметі үшін Аллаға дұға етеді. Алла Тағала дұғасын қабыл алып: «Саған және үмметіңе осы түнді әлгі кісінің мың айынан артық қылдық», - деген.
(4) تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ
«Ол түні періштелер және Жебірейіл (а.с) Алланың рұқсатымен жер бетіне барлық іс үшін түседі». Барлық нәрсенің тағдыры реттеледі, Қадір түнінің қасиеттілігінің бір себебі осында.
(5) سَلَامٌ هِيَ حَتَّىٰ مَطْلَعِ الْفَجْرِ
«Ол бейбітшілік кеші, таң рауандағанға дейін жалғасады». Бұл түні таң атқанға дейін періштелер дұға тілеп, Алладан бейбітшілік сұрайды. Бұл жайында Алланың Елшісі (оған Алланың алауаты мен сәлемі болсын) хадистерінде көп айтылған. Әнәс (р.а) риуаят еткен хадисте: «Қадір түні болған түні Жебірейіл (а.с) әскерімен жерге түседі, Алланы тұрып немесе отырып зікір еткендерге бейбітшілік тілеп дұға етеді», - делінген.
Әбу Хурайра (р.а) жеткізген хадисте: «Қадір түні түсетін періштелер саны ұсақ тастардан көп болады. Ол түні аспан есіктері ашық болады», - деп сүйіншілеген.
Ислам ғұламалары Қадір түні Рамазан айының жиырма алтысынан жиырма жетісіне қараған түні болады деп жорамалдап келіскен. Осыған дәлел Хазіреті Омар (р.а) риуаят еткен хабар. Алла Елшісі (оған Алланың салауаты мен исәлемі болсын) хадисінде: «Кімде-кім Рамазан айының жиырма жетінші түнін тірілтсе, яғни құлшылықпен өткізсе, Мен үшін Рамазан айы бойы түнгі намазда болғаннан артық», - деген.
Сондықтан құрметті ағайын қадір түні Аллаға құлшылық етуімізбен қадірлі. Осы дүниеміз бен арғы дүниеміздің жақсылықтарының есігі. Сол есіктің кілті – Аллаға құлшылық, мінәжәт!
Мінәжәтіміз бен қайырлы амалдарымыз қабыл болғай!
"Мырзахмет" мешітінің бас имамы
Мәди Ахметов
Жарияланған мақалалар мен шет елдік сайттардан алынған аудармалардың авторлық құқығы Azan.kz сайтына тиесілі.