КӨРШІ АҚЫСЫ - ҚҰДАЙ АҚЫСЫ
Қоғамда өмір сүргеннен кейін адамның хақ-құқығына кіретін негізгі мәселелердің бірі көрші ақысы болып табылады. Жаратқан Иеміз көрші ақысына ерекше мұқияттылық танытуымызды талап етеді. Өйткені кез келген кісінің туысымен емес, көбінесе көршісімен өмір сүру қарым-қатынасы көп болады.
Алла Тағала Құран Кәрімнің «Ниса» сүресінің 36-аятында: «Әке-шешеге, туысқа, жетімдерге, пақырларға, жақын көршіге, алыс көршіге, жолдасыңа, жолаушыға, қол астыңдағыларға жақсы мәміле жасаңдар!» - деп әмір етеді.
Ислам діні адамгершілік мәмілерді белгілі бір жүйе негіздеген. Кез келген адам жақсы көршімен қатар тұруды армандайды. Сондықтан алдымен өзіміз жақсы көрші болуға күш салуымыз қажет. Содан кейін ғана жақсы көршілермен қатар тұруға тырысуымыз керек.
Ата-бабаларымыздың: «Үй алма, көрші ал!» деген қанатты сөзі, жақсы көршілердің арасында тұрудың біз үшін қаншалықты маңызды екендігін көрсетуге жеткілікті. Сондай-ақ мешітке жақын тұруға күш салуымыз керек. Осылайша кісі намаз оқуға шақырған азанның руханиятынан мақұрым қалмайды.
Алла Елшісі (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) көрші құқықтарын былай деп баян етеді: «Бір кісі жанұясына және мүлкіне келетін жамандықтан қорқып, көршісіне есігін жабуға мәжбүр болса, ол көрші хақиқи мүмин емес. Сонымен қатар жамандығымен қорқылған көрші де мүмин емес. Көрші ақысының не екендігін білесің бе? Сенен жәрдем сұрағанында жәрдем етуің, қарыз сұрағанында қарыз беруің, мұқтаждыққа тап болғанында мұқтаждығын өтеуің, сырқаттанып қалғанында көңілін сұрап шығуың, жақсылыққа қауышқанында құттықтауың! Сондай-ақ қасіретке душар болғанында көңіл айтуың, өлгенінде жаназасына қатысуың! Оның рұқсаты болмайынша ғимаратты оның ғимаратынан биігірек салып, самал желіне кедергі келтірмеуің! Қазаныңның иісіне мазасы кетпеуі үшін, істеген асыңнан аз да болса, оған тарту етуің! Қандай да бір жеміс сатып алғаныңда оған да беруің! Егер оны істей алмасаң, жемісті көршіңнен жасырып әкелуің! Оны балаң тысқа алып шығып, көрішіңнің баласын қызықтырмасын!» (Бәйһақи, Шұғаб VII, 83).
Халқымызда: «Алыстағы туысыңнан қасыңдағы көршің артық» деген нақыл сақталған. Расымен де, басқа іс түскенде жырақтағы ағайыннан гөрі жәрдем беруге жүгіретін де, қайғымен, қуанышпен алдымен бөлісетін де жанашыр көрші. Олай болса, көршілеріміз қандай адамдар? тату-тәтті араласып жатқан көршілер бар ма? Көршілерімізді ренжітіп, көңіліне қаяу түсіріп алған жоқпыз ба?
Бүгінгі мақаламыздың тақырыбына арқау болып отырған мәселе «Көрші ақысы – Құдай ақысы» деген қағидасы. Жалпы адам баласын елемеу, ескермеу, немқұрайлық танытып, көзге ілмеу кісінің түбіне жететін жамандық екені белгілі. Қалада екінің бірі өзімен көрші тұратын адамдардың түр-түсін, аты-жөнін толық біледі деп айта алмаймыз. Темір есіктер мен биік дуалдармен қоршап, әсіресақтық пен өзімшілдік, оңаша оқшаулану адами қарым-қатынастағы ізгі дәстүрлерді түбімен жойып жіберетінін естен шығармаған жөн. Сол себептен халқымыз қадір тұтқан, көршілік татулыққа ерекше көңіл бөлгеніміз дұрыс. Көршілеріміздің ұсақ-түйек мазамызды алғанына, қиыншылықтарына шыдауымыз қажет. Өйткені Хақ Тағала сүйген пенделерінің бірі, көршісінің мазалағанына, қиыншылықтарына Алла разылығы үшін шыдаған адам.
Түйін сөз: Біз мұсылмандар Құран мен хадисте айтылған қағидаларға ерекше мұқияттылықпен қараймыз. Айналамыздағы көршілерімізге мән беріп, жоғарыда келтірілген аят пен хадистерге көңіл аударып, амал жасауымыз бізді үлкен әжір-сауапқа кенелтеді. Сондықтан, алдымен өзіміз көршілерімізбен тату-тәтті өмір сүруге дағдыланып, ең болмағанда көршілерімізге пайдамыз тимесе де зиянымыз тимеуі керек. Көршіміздің мазасын алатын яғни, айғай-шу, темекі иісі, машинаның сигналына басу, музыканы шегіне дейін даңдырлатып қою, автокөлікті дұрыс қоймау, қақырып-түкіру т.б. барша әрекеттерден боймызды аулақ ұстауымыз қажет. Көршілес тұрған аумақты, кереберсімізді (подъезд) таза ұстаумен қатар, қоңсыларымызбен ұшырасып жатсақ сәлемізді беріп, жылы шырайлық танытқанымыз нұр үстіне нұр болады.
Бостандық ауданды
«Байкен» мешітінің
Бас имамы Данияр Жұмабаев
Жарияланған мақалалар мен шет елдік сайттардан алынған аудармалардың авторлық құқығы Azan.kz сайтына тиесілі.
 Предыдущий |
Следующий |
| КӨРЕАЛМАУШЫЛЫҚТАН САҚТАН | КЕМЕЛ ИМАННЫҢ БІР БЕЛГІСІ... |
Қызықты тақырыптар
Намаз уақыттары 
