ІБІЛІСТІ МАЛҒҰН ЕТКЕН - ТӘКАППАРЛЫҚ
Адам баласы «мен» деген сөзді қаншалықты көп айтатынын өзі де байқамайды. Бір кісінің жүрегіне үнемі өзін көрсету, мойындату, өзгеден жоғары екендігін білдіру сезімін Ислам шариғатында «тәкаппарлық» деп атайды. Тәкәппарлық – араб тіліндегі «кибр» және «тәкәббур» сөздерінен шығады. Ол «үлкен», «ұлы болу» деген мағынаны білдіреді. Қазақ тілінде ол «менмендік», «өркөкіректік», «кеудемсоқтық», «паңдық» деп те айтылады.
Адам бойындағы болатын теріс қасиеттердің ең жаманы, нақұрысы, ең лайықсызы, ол тәкаппарлық, менмендік. Бұл Жаратушыға да, қоршаған орта, қоғам, жұртқа да мүлде жақпайтын қылық. Алла Тағала мұндай қылыққа қатаң түрде тыйым салған:
«Жер бетінде алшаң басып жүрме, расында сен жерді тесе де алмайсың, биік таулармен де теңесе алмайсың» («Исра», сүресі 37-аят) .
«Шындығында Ол (Алла) тәкаппарларды ұнатпайды» («Нахыл» сүресі, 23-аят).
Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) үмбетін былайша сақтандырады: «Тәкаппарлықтан сақ болыңдар! Расында Ібіліс Адамға тәкаппарлықтан сәжде қылмаған болатын» (Ибн Аскир риуаят еткен).
Ібілістің осы тәкаппарлығы Хақ Тағаланың қаһарына тиді. Сондықтан да Ібіліске: «Ол жерден түс. Сен бұлай тәкаппарлана алмайсың. Рақымымнан шық. Сен бұдан былай қор болушылардансың» деп рақымынан қуды.
Тәкаппарлық Аллаға ғана жарасқан. Бір хадисте Алла: «Тәкаппарлық менің шапаным, Ұлылық болса изарым. Кім менімен бұл жайында тартысқысы келсе, Мен оны жәһәннамға лақтырамын» – дейді.
Міне Ібіліс бұл жерде әмірге орындамаумен ғана шектеліп қалмай, Хақ Тағаланың әміріне қарсы шығып, нәпсінің әмірін жария етті. Турасын айтқанда ол Ұлы Жаратушымен сөз таластырып, өз ойын іске асырмақ болды. Бұған итермелеген де оның тәкаппарлығы еді.
Алла Елшісі (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) хадисінде: «Жүрегінде тозаңның салмағындай тәкаппарлық болған кісі жәннатқа кірмейді» - деген. Тағы бір хадисінде сүйікті Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) көкіректенгендер тозақ түбінен орын алатынын хабарлаған: «Сендерге отта болатындардан хабар берейін бе? Олар – барлық дөрекі, сараң және өркөкірек тәкаппарлар».
Тәкаппарлықтың ең жаман қасиет екендігі туралы мұсылман ғалымдары, тақуалар, ойшылдар ой толғап, басқаларды осы бір жаман әдеттен сақтандырып кеткен. Суфиян Сәури былай дейді: «Нәпсіқұмарлықпен болған күнәнің кешірілуіне үміт бар, бірақ тәкаппарлықпен болған күнәның кешірілуіне жоқ. Оның себебі, Ібілістің күнәсі тәкаппарлықтан болатын, ал Адам Атаның күнәсінің негізі құмарлықтан еді».
Алладан шынайы қорқатын мұсылман жоғарыдағы аяттар мен хадистерді естігенде дереу өзінің ішкі жан дүниесіне үңіліп, тәкаппарлықтың тозаңдай болсын қалдығы болса, тазартуға кіріскені жөн. Сонша жыл намаз оқып, ораза ұстап, құлшылықтарды толық орындап жүрген кезінде осы бір тәкаппарлықтың кесірінен сауабы бүкілімен құрдымға кеткенін ешкім қаламайтыны анық.
Алла Тағала жүрегімізден тәкаппарлыққа орын бермесін! Сауабымыз еселеніп, дұғамыз қабыл болған мүміндерден болуды жазсын!
"Ибраһим" мешітінің бас имамы
Ермек Көкірекбаев
Жарияланған мақалалар мен шет елдік сайттардан алынған аудармалардың авторлық құқығы Azan.kz сайтына тиесілі.
 Предыдущий |
Следующий |
| БАҚЫТТЫ ОТБАСЫН ҚҰРУ КЕМЕЛДІККЕ БАСТАР ЖОЛ | КІШІПЕЙІЛДІЛІК АСЫЛ ҚАСИЕТ |
Қызықты тақырыптар
Намаз уақыттары 
