ТІЛ - БАПТАСАҢ БАҒЫҢДЫ АШАДЫ
Адам баласына берілген ең ұлық нығметтердің бірі ол - Тіл. Тіл- Алланың ұлық нышандарынан. Құран Кәрімде Алла Тағала: «Көктер мен жердің жаратылысы және тілдерің мен реңдеріңнің әр алуан болғандығы да Оның (шексіз құдірет иесі екенін көрсететін) ап- айқын дәлелдерінің бірі. Әрине, осында да (жаратылыстың қыр-сырын) білетіндер үшін айқын белгілер мен талай ғибрат бар». Ар Рум 22 аят.
Сондай-ақ, келесі аятта тіл шүкірлік етуге, тура жолды дәріптеп тануға берілген нығмет екенін ескертіп Алла Тағала былай дейді: «Әлде ол өзін ешкім көрмей тұр деп ойлай ма?, Біз оған (көрсін деп) екі бірдей көз бермедік па?, (Сөйлесін деп) бір тіл, қос ерін (бермедік па)?» Әл Бәләд 8-10 аят.
«Раббыңның әр нығметін шүкірлікпен жадыңда ұста және өзгелерге айтып жүр»! Ад-Духа сүресі 11- аят.
Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) хадисінде: «Біреуге қолымен немесе тілімен зәредей зиянын тигізбеген адам нағыз мұсылман», - деді. Бұл хадистен аңғарғанымыз Алла Тағаланың алдында нағыз табысты мұсылман болуы үшін құлшылық еткіліксіз. Ол үшін адам өз тіліне ие болып өзгенің арына, жанына, малына қатысты хақыларына сұқтанбау керек екенін ашық айтып тұр.
Бұл турасында саңлақ сахаба Әли (р.а): «Шын мұсылманның тілі жүрегінен кейін тұрады, айтар сөзін (пайдасы мен зиянын) ойланып сөйлейді. Ал, екі жүздінің тілі жүрегінің алдында тұрады да, айтар сөзін (одан туындайтын салдар туралы) ойламай сөйлейді», - десе, Хасан әл-Басри: «Тілін сақтай алмаған дінін күтіп ұстана алмайды», - деп қатты ескерту жасайды.
Сөздің қадірін түсініп, кесірінен сақтану - бүгінгі күнімізде әр адамның басты мақсаты десек те қателеспейміз. Ортамен тіл табысу, әлеуметтік желіде орынды пікір қалдыру да кісінің кісілігі мен білімінен. Ақыретке иман еткен мұсылман кісінің тіл апаттары туралы ұстанымы, ол иманмен біте байланысып жатыр.
Ардақты Алла Елшісі (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) хадис шәрифте: «Кім Аллаға және қиямет күніне сенсе, жақсы сөз сөйлесін немесе үндемесін» – десе, тағы бір хадис шәрифте: «Адамның Исламды жақсы ұстануының белгісі – оның өзіне қатысы жоқ нәрселерден бас тартуы» - деген.
Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) бірде өзінің таңданысын жасыра алмай: «Өз айыбымен арпалысып өзгенің кемшілігіне көңіл бөлмеген кісі қандай керемет (шүйінші болсын)!. Ал, өзгенің айыбын ашып жүріп өзінің кемшілігін ұмыт қалдырған жанға өлім болсын. Әуелгісі бақыттың белгісі, кейінгісі бақытсыздықтың белгісі» - деген екен.
Дұрыс сөз иесінің дәрежесін өсірсе, орынсыз сөз адамның қадірін қашырып күлкіге қалдырып жатады. Бірде Абайдың анасы Ұлжан анамыз төсек тартып сырқаттанып жатқанда Майбасар келіп: «Өлу деген қалай екен? не көрдің?», - деген орынсыз әзіліне Ұлжан анамыз: «Ата сақал аузыңа түскенше ақыл кірмеген сені көрдім, мен өліп көрді дейсің ба?», - деп күлсе керек.
Жүсіп Хас Қажиб Баласағұн:
«Білім берді, білікті өткір тіл берді,
Тіл иесі, басыңды бақ, біл енді!
Тілесең сен есендікте жүруді,
Жаман сөзге қимылдатпа тіліңді.» – деп амандықтың басы тілді бағу екендігін айтады.
Алатау ауданы
«Ер Жәнібек» мешітінің
бас имамы Әбілахан Ірсәлі
Жарияланған мақалалар мен шет елдік сайттардан алынған аудармалардың авторлық құқығы Azan.kz сайтына тиесілі.
 Предыдущий |
Следующий |
| АТА ЗАҢ - ЕЛ ТІРЕГІ | Смағұл ЕЛУБАЙ: Тазалық пен имандылық қоғамды құтқарады |
Тақырып аясындағы мақалалар
Қызықты тақырыптар
Намаз уақыттары 
